Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5 vì tương lai bền vững

Ngày 22 tháng 5 hằng năm được chọn làm Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gìn giữ và phục hồi các hệ sinh thái trên hành tinh. Đây không chỉ là dịp để cộng đồng thế giới nhìn lại thực trạng suy giảm đa dạng sinh học mà còn là lời nhắc nhở về mối quan hệ phụ thuộc giữa con người và thiên nhiên. Năm 2025, chủ đề được Liên Hợp quốc phát động là “Sống hài hòa với thiên nhiên và phát triển bền vững”, một thông điệp mang tính hành động trong bối cảnh khủng hoảng môi trường ngày càng gia tăng.

Đa dạng sinh học là nền tảng cho sự sống

Đa dạng sinh học không chỉ là số lượng loài thực vật và động vật hiện diện trên trái đất mà còn bao gồm hệ sinh thái nơi chúng sinh sống và sự tương tác phức tạp giữa các loài. Từ chuỗi thức ăn đến cân bằng sinh thái, từ khả năng hấp thụ carbon của rừng nguyên sinh đến chất lượng nguồn nước, tất cả đều phụ thuộc vào một hệ sinh học phong phú và lành mạnh.

Tuy nhiên, theo các báo cáo khoa học, hiện nay chúng ta đang mất đi hàng trăm loài mỗi ngày do tác động của con người như phá rừng, khai thác tài nguyên không kiểm soát, ô nhiễm và biến đổi khí hậu. Nếu không có những hành động quyết liệt, sự suy giảm đa dạng sinh học sẽ đẩy hành tinh đến điểm không thể phục hồi.

Chủ đề năm 2025 và lời kêu gọi hành động sống hài hòa với thiên nhiên

“Sống hài hòa với thiên nhiên và phát triển bền vững” là lời kêu gọi toàn cầu hướng đến sự cân bằng giữa con người và hệ sinh thái. Đây không chỉ là khái niệm mang tính triết lý mà còn là nguyên lý then chốt để hoạch định chính sách, phát triển kinh tế và xây dựng cộng đồng. Sự sống hài hòa được hiểu là việc khai thác tài nguyên một cách có trách nhiệm, bảo vệ môi trường sống của các loài và tái tạo lại thiên nhiên thông qua phục hồi hệ sinh thái.

Chủ đề này cũng cho thấy rõ ràng rằng phát triển kinh tế không thể tách rời khỏi bảo vệ môi trường. Một quốc gia, một doanh nghiệp hay một cá nhân đều có vai trò trong việc gìn giữ sự phong phú của sự sống tự nhiên như một phần của chiến lược phát triển lâu dài.

Sự vào cuộc của thương hiệu bền vững trong việc bảo tồn hệ sinh thái

Trong nhiều năm qua, các thương hiệu bền vững đã chủ động chuyển hướng chiến lược kinh doanh, đặt bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học làm trọng tâm. Từ ngành thực phẩm, thời trang cho đến công nghệ, các thương hiệu này không chỉ phát triển sản phẩm thân thiện với môi trường mà còn tham gia vào các chương trình phục hồi rừng, bảo vệ loài nguy cấp và hỗ trợ cộng đồng địa phương gìn giữ sinh kế gắn với thiên nhiên.

Điển hình là các công ty cam kết không sử dụng nguyên liệu từ rừng bị chặt phá bất hợp pháp, loại bỏ các hóa chất độc hại khỏi quy trình sản xuất và đầu tư vào chuỗi cung ứng xanh. Những hành động này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học mà còn xây dựng niềm tin từ người tiêu dùng thông thái và có trách nhiệm.

Sự lên tiếng và hành động thiết thực từ thương hiệu dẫn dắt bền vững đang góp phần định hình lại thói quen tiêu dùng toàn cầu. Từ đó tạo nên sức mạnh thị trường thúc đẩy các doanh nghiệp khác cùng tham gia vào cuộc đua phát triển hài hòa với thiên nhiên.

Việt Nam và cam kết bảo vệ đa dạng sinh học

Với hệ sinh thái phong phú trải dài từ rừng núi, sông ngòi đến biển đảo, Việt Nam là một trong những quốc gia có mức độ đa dạng sinh học cao trên thế giới. Tuy nhiên, sức ép từ tăng trưởng kinh tế, đô thị hóa và khai thác tài nguyên đã khiến nhiều khu vực sinh thái bị suy thoái nghiêm trọng.

Trước thách thức đó, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách quan trọng như Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Các chương trình phục hồi rừng, bảo tồn loài nguy cấp và phát triển khu bảo tồn thiên nhiên đang được thúc đẩy mạnh mẽ.

Cùng với đó, sự tham gia của doanh nghiệp trong các dự án phục hồi rừng, phát triển nông nghiệp tái sinh hay tạo sinh kế xanh cho cộng đồng đang chứng minh rằng bảo tồn đa dạng sinh học là con đường song hành với phát triển bền vững.

Đa dạng sinh học và mối liên hệ trực tiếp đến sức khỏe con người

Nhiều nghiên cứu cho thấy sự suy giảm đa dạng sinh học có mối quan hệ mật thiết với sự bùng phát của các dịch bệnh truyền nhiễm từ động vật hoang dã. Hệ sinh thái cân bằng chính là rào chắn tự nhiên giúp ngăn chặn sự lan truyền của mầm bệnh và giữ cho hành tinh luôn khỏe mạnh.

Ngoài ra, đa dạng sinh học cũng là nguồn cung cấp thực phẩm, thuốc chữa bệnh và là cơ sở cho các dịch vụ hệ sinh thái như lọc nước, điều hòa khí hậu và thụ phấn cho cây trồng. Việc bảo vệ các loài động thực vật và môi trường sống của chúng không chỉ là trách nhiệm đạo đức mà còn là điều kiện sinh tồn của chính loài người.

Cùng hành động vì một tương lai hài hòa và bền vững

Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học là dịp để tất cả chúng ta suy ngẫm và hành động. Dù là một cá nhân, một tổ chức hay một thương hiệu bền vững, mỗi người đều có thể đóng góp vào việc gìn giữ sự phong phú và sống động của tự nhiên.

Từ việc sử dụng sản phẩm có nguồn gốc bền vững, giảm rác thải nhựa, ủng hộ sản phẩm thân thiện với môi trường đến việc tham gia các hoạt động trồng rừng, bảo vệ loài nguy cấp, mỗi hành động nhỏ đều góp phần nuôi dưỡng sự sống. Khi con người sống hài hòa với thiên nhiên cũng là khi xã hội phát triển ổn định, bền vững và thịnh vượng hơn.