Kết hợp chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đối mặt với biến đổi khí hậu và áp lực số hóa, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số đang trở thành hai xu hướng chủ đạo thúc đẩy tăng trưởng bền vững tại Việt Nam. Được gọi là “chuyển đổi kép”, đây là định hướng chiến lược nhằm hiện đại hóa mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và đáp ứng các cam kết khí hậu như mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Sự kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh: động lực song hành

Chuyển đổi số không chỉ là phương tiện giúp doanh nghiệp hiện đại hóa hoạt động, mà còn là công cụ hỗ trợ hiệu quả trong quá trình chuyển đổi xanh. Việc ứng dụng các công nghệ số như AI, IoT hay big data giúp tối ưu hoá quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, giảm tiêu hao năng lượng và phát hiện các điểm phát thải trong chuỗi sản xuất. Ngược lại, chiến lược phát triển xanh cũng buộc doanh nghiệp phải số hóa để minh bạch dữ liệu, đáp ứng tiêu chuẩn ESG và tiếp cận thị trường toàn cầu đang ngày càng quan tâm tới tính bền vững trong chuỗi cung ứng.

Tại Hội thảo “Tiên phong chuyển đổi kép vì một Việt Nam xanh hơn” tổ chức ở Hà Nội ngày 12/11/2024, các chuyên gia nhấn mạnh rằng chuyển đổi kép đang là cơ hội lớn nhưng cũng là thách thức không nhỏ đối với doanh nghiệp, nhất là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Những cam kết mạnh mẽ của Việt Nam tại COP26 và COP28 về trung hòa carbon và chuyển đổi năng lượng đang đặt nền tảng cho sự phát triển bền vững, nhưng cũng đòi hỏi hành động cụ thể từ các thành phần kinh tế.

Doanh nghiệp giữ vai trò trung tâm trong chiến lược phát triển bền vững

Việc cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm trong quá trình chuyển đổi kép là điều tất yếu. Nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu đầu tư vào công nghệ số, triển khai giải pháp tiết kiệm năng lượng, chuyển đổi mô hình quản trị theo hướng bền vững. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay vẫn nằm ở nguồn lực tài chính, thiếu cơ chế hỗ trợ và khó khăn trong tiếp cận tín dụng xanh.

Các diễn giả tại hội thảo cũng chia sẻ nhiều mô hình thực tế, trong đó có doanh nghiệp đã tối ưu hóa chi phí vận hành nhờ áp dụng giải pháp năng lượng tái tạo, phần mềm quản lý tài nguyên hay số hóa khâu logistics. Đặc biệt, các cơ hội tiếp cận nguồn vốn xanh, trái phiếu bền vững và ưu đãi tín dụng từ các tổ chức tài chính quốc tế đang mở ra hướng đi mới cho các doanh nghiệp tiên phong.

Chuyển đổi kép giúp nâng cao vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu

Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến sản xuất và đầu tư hấp dẫn nhờ quá trình hội nhập sâu rộng và chủ trương phát triển bền vững. Việc kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không chỉ giúp Việt Nam đáp ứng các yêu cầu từ thị trường quốc tế, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đặc biệt trong thu hút dòng vốn FDI có chất lượng cao.

Theo các chuyên gia, chuyển đổi kép không đơn thuần là một lựa chọn phát triển, mà là xu thế tất yếu, góp phần đưa Việt Nam thoát khỏi mô hình tăng trưởng truyền thống, chuyển sang nền kinh tế xanh – tuần hoàn – kỹ thuật số. Để đạt được mục tiêu này, cần sự vào cuộc đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp và hệ thống tài chính nhằm tạo lập môi trường thuận lợi, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển các mô hình kinh doanh bền vững.