Người tiêu dùng trẻ tạo lực đẩy cho nhà ở xanh “carbon neutral”

Bất động sản và bài toán phát thải là áp lực và động lực thay đổi

Ngành bất động sản đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng khi Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050. Với việc đóng góp khoảng 39% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu (bao gồm xây dựng và vận hành công trình, theo UNEP), bất động sản đang trở thành một trong những lĩnh vực then chốt cần được “xanh hóa”.

Tại Việt Nam, Hội Môi giới Bất động sản (VARS) đánh giá việc phát triển các dự án “carbon-neutral” và đạt chứng chỉ xanh như LEED, EDGE hay LOTUS là xu thế không thể đảo ngược – vừa giúp các chủ đầu tư khẳng định vị thế thị trường, vừa tạo đòn bẩy thu hút vốn đầu tư xanh trong dài hạn.

Bùng nổ công trình xanh là tín hiệu tích cực từ thị trường

Theo báo cáo từ Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), tính đến năm 2024, Việt Nam đã có 559 công trình với 13,6 triệu m² sàn đạt chứng nhận xanh, cùng hơn 31.000 căn hộ và nhà ở riêng lẻ đáp ứng tiêu chuẩn môi trường. Riêng trong năm 2024, có 163 công trình được cấp chứng nhận – gấp ba lần so với năm 2022 và tăng hơn 27 lần so với năm 2014.

Sự gia tăng nhanh chóng của các công trình xanh cho thấy sức ép từ yêu cầu giảm phát thải đang được chuyển hóa thành hành động cụ thể, từ phía nhà đầu tư lẫn các nhà phát triển dự án. Đây cũng là một tín hiệu cho thấy thị trường bất động sản Việt Nam đang từng bước dịch chuyển về hướng phát triển bền vững.

Người tiêu dùng trẻ tạo lực đẩy cho nhà ở xanh

Một điểm đáng chú ý là sự thay đổi trong thị hiếu người mua nhà. Trong bối cảnh các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng thường xuyên nằm trong nhóm đô thị ô nhiễm không khí nghiêm trọng, người tiêu dùng – đặc biệt là thế hệ Gen Z và Millennials – ngày càng ưu tiên không gian sống xanh.

Khảo sát cuối năm 2024 của Batdongsan.com.vn cho thấy, 86% người tham gia quan tâm đến nhà ở xanh và 88% sẵn sàng trả giá cao hơn để sở hữu bất động sản thân thiện với môi trường. Điều này đặt ra yêu cầu mới cho thị trường: không chỉ xây nhà để ở, mà còn phải tạo ra không gian sống có trách nhiệm với môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Từ lựa chọn sang xu thế là người mua nhà hướng tới tiêu chuẩn bền vững

Khi nhận thức môi trường ngày càng rõ nét, hành vi tiêu dùng nhà ở cũng bắt đầu chuyển đổi. Người mua hiện đại không chỉ quan tâm đến vị trí, tiện ích hay giá bán, mà còn đặt tiêu chí “xanh” lên hàng đầu: công trình có sử dụng năng lượng tái tạo không? Có tiết kiệm điện, nước? Có sử dụng vật liệu bền vững, có không gian cây xanh và chiếu sáng tự nhiên?

Nhà ở bền vững không chỉ là xu hướng nhất thời mà đang trở thành chuẩn mực mới trong tiêu dùng đô thị. Giống như cách người tiêu dùng chuyển sang xe điện để bảo vệ môi trường, xu hướng lựa chọn nhà ở trung hòa carbon cũng sẽ định hình thị trường bất động sản trong thập kỷ tới.

Đòn bẩy tài chính và chính sách cho bất động sản xanh

Bên cạnh nhu cầu thị trường, một lợi thế cạnh tranh lớn của các dự án xanh là khả năng tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Các định chế tài chính như IFC, GIZ hay AFD hiện đang tích cực hỗ trợ kỹ thuật, tín dụng xanh và các chương trình tài chính khí hậu cho các chủ đầu tư cam kết phát triển dự án bền vững.

Chứng chỉ EDGE, chẳng hạn, giúp nhà đầu tư giảm chi phí vận hành ít nhất 20% và có thể thu hồi chi phí tăng thêm trong vòng 3 năm. Chứng chỉ LEED cho thấy tiềm năng tiết kiệm năng lượng lên tới 40%, với thời gian hoàn vốn từ 1,5 đến 6 năm. Đây là những chỉ số tài chính hấp dẫn, đặc biệt trong bối cảnh thị trường đang cần sự ổn định và dài hạn.

Chính sách cũng đang có chuyển động tích cực. Bộ Xây dựng đã đưa tiêu chí công trình xanh vào quy chuẩn mới, trong khi một số đô thị lớn như TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng đã áp dụng tiêu chí môi trường trong xét duyệt quy hoạch và cấp phép xây dựng.

Bất động sản xanh với cơ hội giữ giá, gia tăng giá trị tài sản

Trên thực tế, các công trình đạt chứng nhận xanh có khả năng giữ giá tốt hơn, thậm chí tăng giá trong thời kỳ thị trường biến động. Báo cáo từ Hội đồng Công trình Xanh Thế giới (WorldGBC) cho thấy, tài sản xanh có thể tăng giá trị đến 7% trong vòng 5 năm và duy trì tính thanh khoản tốt hơn trên thị trường thứ cấp.

Không chỉ có lợi cho chủ đầu tư, đây cũng là tín hiệu tích cực cho người tiêu dùng bền vững: đầu tư vào nhà ở xanh không chỉ bảo vệ môi trường sống của mình, mà còn đảm bảo giá trị tài sản theo thời gian.

Khuyến nghị cho nhà phát triển và người mua

Đối với các doanh nghiệp bất động sản, việc phát triển dự án xanh không còn là lựa chọn mang tính “PR”, mà là chiến lược sống còn. Chủ đầu tư cần chủ động tích hợp yếu tố bền vững ngay từ khâu thiết kế – quy hoạch – thi công, cập nhật các bộ tiêu chuẩn quốc tế và hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế để được hỗ trợ tài chính, kỹ thuật.

Đối với người tiêu dùng, việc lựa chọn mua hoặc thuê nhà ở xanh chính là hành động thiết thực nhất để dẫn dắt thị trường thay đổi. Mỗi quyết định tiêu dùng có ý thức về môi trường sẽ góp phần tạo nên một hệ sinh thái đô thị bền vững, đáng sống hơn cho cả cộng đồng.