Tăng trưởng xanh là xu thế toàn cầu và sự lựa chọn tất yếu
Ngày nay, tăng trưởng xanh không chỉ là một xu thế mà còn là sự lựa chọn tất yếu
Ngày nay, tăng trưởng xanh không chỉ là một xu thế mà còn là sự lựa chọn tất yếu để Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Đây không chỉ là cam kết mạnh mẽ của Việt Nam với cộng đồng quốc tế mà còn là chiến lược quốc gia, nhằm hướng đến mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn đối mặt với nhiều rào cản và thách thức đòi hỏi sự nỗ lực đồng bộ của Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng.
1. Tăng trưởng xanh – Định hướng chiến lược của Chính phủ
Tăng trưởng xanh đã được Chính phủ Việt Nam xác định là một trong những chiến lược dài hạn. Theo ông Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường (Bộ KH&ĐT)
“Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh cho giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đồng thời xây dựng các kế hoạch hành động quốc gia nhằm thúc đẩy việc áp dụng các giải pháp xanh trong mọi lĩnh vực kinh tế.”
Trong chiến lược này, Chính phủ tập trung vào việc khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các giải pháp xanh thông qua các chính sách ưu đãi tài chính và phi tài chính. Các doanh nghiệp được hỗ trợ thông qua ưu đãi thuế, tiếp cận nguồn tài chính dễ dàng hơn và các quy định về lãi suất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện các dự án phát triển bền vững.
2. Cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp
Cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA)
Ông Quách Quang Đông, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững (Bộ Công Thương), chia sẻ:
“Các FTA như Hiệp định CPTPP và EVFTA không chỉ mở ra cơ hội xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt Nam mà còn yêu cầu các doanh nghiệp phải nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường khắt khe hơn.”
Những yêu cầu này giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế dễ dàng hơn nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức lớn trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh. Việc chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng xanh không chỉ là một lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu để các doanh nghiệp hội nhập và phát triển bền vững.
Thách thức từ chi phí và công nghệ
Tuy nhiên, việc đầu tư vào công nghệ xanh hay thay đổi dây chuyền sản xuất không phải là điều dễ dàng. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc huy động nguồn vốn, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài ra, cơ chế hỗ trợ tài chính và pháp lý vẫn chưa thực sự rõ ràng, làm giảm động lực chuyển đổi mô hình kinh doanh.
3. Vai trò của địa phương và doanh nghiệp trong tăng trưởng xanh
Tăng trưởng xanh không chỉ đòi hỏi nỗ lực từ Chính phủ mà còn cần sự đồng hành của các địa phương và doanh nghiệp.
Vai trò của doanh nghiệp
Ông Binu Jacob, Tổng Giám đốc Nestlé Việt Nam, cho biết: “Nestlé luôn đặt vấn đề phát triển bền vững ở tầm quan trọng, ưu tiên cao.” Nestlé đã triển khai chương trình NESCAFÉ Plan, hỗ trợ hơn 21.000 hộ nông dân trồng cà phê chuyển sang canh tác theo phương pháp nông nghiệp tái sinh, giúp giảm 20% lượng phân bón hóa học, tiết kiệm 40-60% lượng nước tưới. Ngoài ra, Nestlé cam kết phát triển bao bì bền vững, với gần 95% bao bì tại Việt Nam được thiết kế để có thể tái chế.
Những nỗ lực này không chỉ giúp Nestlé giảm thiểu tác động đến môi trường mà còn tạo động lực cho các doanh nghiệp khác tham gia vào quá trình phát triển xanh.
Vai trò của địa phương
Tại Hưng Yên, tỉnh này đã tích cực chuyển đổi từ “kinh tế nâu” sang “kinh tế xanh”. Theo ông Nguyễn Hùng Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên:
“Tỉnh đã triển khai các dự án hạ tầng quan trọng, thu hút đầu tư và cải cách thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động.”
Hưng Yên cũng đã thực hiện nhiều chương trình bảo vệ môi trường, như Đề án phát triển nông nghiệp bền vững và giảm phát thải khí nhà kính. Những nỗ lực này giúp tỉnh vừa phát triển kinh tế, vừa bảo vệ môi trường, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia.
4. Xây dựng khung pháp lý và cơ chế hỗ trợ
Các đại biểu tham dự Tọa đàm đều khẳng định: “Tiến trình tăng trưởng bền vững và tăng trưởng xanh hiện nay vẫn còn nhiều rào cản và thách thức.” Trong đó, việc thiếu một khung pháp lý rõ ràng khiến doanh nghiệp không thể xác định được mình sẽ nhận được những ưu đãi nào.
Ông Lê Việt Anh nhấn mạnh: “Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Chính phủ trong thời gian tới là hoàn thiện hệ thống khung pháp lý dành cho phát triển bền vững và tăng trưởng xanh.” Hệ thống phân loại xanh quốc gia đang được xây dựng, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tiêu chí cho các doanh nghiệp và dự án đầu tư xanh.
5. Tăng trưởng xanh – Động lực cho phát triển bền vững
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước đã đầu tư khoảng 9 tỷ USD vào các lĩnh vực liên quan đến tăng trưởng xanh, chiếm khoảng 2% GDP. Con số này cho thấy tiềm năng to lớn của kinh tế xanh trong việc thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã chỉ đạo: “Tăng trưởng xanh cần có lộ trình phù hợp, tính đến điều kiện và năng lực khác nhau, tính khả thi của từng vùng miền, địa phương và doanh nghiệp.” Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của việc hỗ trợ tài chính và chuyển giao công nghệ từ các đối tác quốc tế để thúc đẩy tăng trưởng xanh tại Việt Nam.
Tăng trưởng xanh không chỉ là xu thế toàn cầu mà còn là chìa khóa để Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Để tiến xa hơn, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Tăng trưởng xanh không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống, hướng đến một tương lai xanh, bền vững cho Việt Nam.
