Thương Hiệu Việt Nỗ Lực Trên Hành Trình Đạt Tích “Xanh”
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình theo hướng bền vững, việc xây dựng thương hiệu xanh không
Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình theo hướng bền vững, việc xây dựng thương hiệu xanh không còn là một lựa chọn mà đã trở thành xu hướng tất yếu. Từ người tiêu dùng đến các đối tác trong chuỗi cung ứng, tất cả đều đang ưu tiên những sản phẩm, dịch vụ đáp ứng tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Tại Việt Nam, xu hướng này ngày càng trở nên rõ ràng hơn, khi 80% người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cao hơn để mua sản phẩm thân thiện với môi trường. Điều đó mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức, khi hầu hết thương hiệu Việt vẫn chưa sẵn sàng chuyển đổi mô hình sản xuất xanh.
Người Tiêu Dùng Đang Thay Đổi, Doanh Nghiệp Có Theo Kịp?
Thị trường tiêu dùng xanh không chỉ phát triển mạnh ở châu Âu hay Bắc Mỹ mà đang lan rộng trên toàn cầu. Nghiên cứu của Unilever cho thấy 1/3 khách hàng sẵn sàng lựa chọn thương hiệu có trách nhiệm với môi trường, trong khi 71% người tiêu dùng toàn cầu muốn đóng góp vào sự bền vững thông qua việc sử dụng sản phẩm có chứng nhận xanh.
Tại Việt Nam, nghiên cứu của Nielsen cũng chỉ ra rằng thương hiệu có cam kết bền vững đang tăng trưởng nhanh hơn 4% mỗi năm. Đặc biệt, trong ngành thực phẩm và đồ uống, doanh số của các thương hiệu theo đuổi chiến lược xanh có thể tăng nhanh hơn từ 2,5% đến 11,4% so với các thương hiệu không có cam kết này.
Sự thay đổi mạnh mẽ trong xu hướng tiêu dùng đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển phải nhanh chóng chuyển mình. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn còn gặp nhiều rào cản trong quá trình xanh hóa.
Những Thách Thức Cản Trở Doanh Nghiệp Xanh Hóa
Dù nhu cầu tiêu dùng sản phẩm bền vững đang gia tăng, nhưng chuyển đổi mô hình sản xuất xanh không hề đơn giản. Những rào cản lớn nhất mà doanh nghiệp Việt đang gặp phải bao gồm:
Chi Phí Đầu Tư Ban Đầu Cao
Chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh đòi hỏi sự thay đổi trong công nghệ, nguyên liệu và quy trình quản lý, dẫn đến chi phí đầu tư ban đầu lớn. Đối với các doanh nghiệp lớn, việc đầu tư vào hệ thống sản xuất thân thiện môi trường có thể là chiến lược dài hạn mang lại lợi ích bền vững. Tuy nhiên, với doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tiếp cận vốn xanh vẫn là một thách thức lớn.
Thiếu Kinh Nghiệm Quản Trị Xanh
Xây dựng thương hiệu xanh không chỉ dừng lại ở việc thay đổi bao bì hay cắt giảm nhựa, mà đòi hỏi một quy trình quản trị bền vững toàn diện. Điều này bao gồm giảm thiểu khí thải, tối ưu hóa năng lượng, đảm bảo nguồn nguyên liệu tái tạo và cải thiện điều kiện lao động. Đa số doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa có đủ kinh nghiệm hoặc nguồn lực để thực hiện các mô hình quản lý xanh hiệu quả.
Áp Lực Từ Các Tiêu Chuẩn Môi Trường Quốc Tế
Ngày càng nhiều thị trường lớn như Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Nhật Bản áp dụng các tiêu chuẩn môi trường khắt khe. Các quy định như CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon) hay EUDR (Quy định chống phá rừng của EU) buộc doanh nghiệp Việt phải chứng minh nguồn gốc bền vững của sản phẩm nếu muốn xuất khẩu vào các thị trường này. Nếu không sớm thích nghi, doanh nghiệp Việt có thể bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cơ Hội Nào Cho Doanh Nghiệp Việt Trong Cuộc Đua Xanh?
Mặc dù còn nhiều rào cản, nhưng đây cũng là thời điểm các doanh nghiệp Việt Nam có thể bứt phá bằng cách tận dụng chính sách hỗ trợ, đổi mới công nghệ và cải tiến quy trình sản xuất.
Chính Sách Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Xanh
Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh các chính sách khuyến khích doanh nghiệp phát triển bền vững, bao gồm:
- Quỹ tín dụng xanh hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho doanh nghiệp chuyển đổi công nghệ sạch.
- Chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường.
- Các chương trình hỗ trợ đổi mới công nghệ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất xanh.
Việc tận dụng các chính sách này sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu tư, đồng thời tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Đổi Mới Công Nghệ – Giảm Chi Phí Sản Xuất Xanh
Ứng dụng công nghệ tiên tiến là giải pháp quan trọng giúp doanh nghiệp giảm chi phí trong quá trình xanh hóa. Các mô hình như kinh tế tuần hoàn, tái sử dụng nguyên liệu, sản xuất không chất thải đang được nhiều doanh nghiệp áp dụng thành công.
Tại Việt Nam, một số thương hiệu lớn đã bắt đầu ứng dụng công nghệ sản xuất thân thiện với môi trường. Chẳng hạn, Vinamilk sử dụng điện mặt trời và hệ thống xử lý nước thải khép kín tại các nhà máy của mình. Nestlé Việt Nam triển khai mô hình nông nghiệp tái sinh, giúp nông dân giảm khí thải carbon trong quá trình sản xuất cà phê. Những doanh nghiệp đi đầu này đang tạo động lực cho toàn ngành chuyển đổi theo hướng bền vững.
Tận Dụng Cơ Hội Từ Thị Trường Xuất Khẩu
Việc đáp ứng các tiêu chuẩn xanh không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro bị loại khỏi chuỗi cung ứng, mà còn mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường giá trị cao. Nhiều tập đoàn quốc tế như IKEA, H&M, Unilever, Nestlé đang tìm kiếm nhà cung ứng đáp ứng tiêu chuẩn môi trường. Nếu doanh nghiệp Việt có thể chứng minh nguồn nguyên liệu bền vững, quy trình sản xuất xanh và minh bạch trong chuỗi cung ứng, họ sẽ có nhiều cơ hội mở rộng thị trường.
Cần Một Hệ Sinh Thái Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Xanh
Phát triển thương hiệu xanh không phải là câu chuyện của một doanh nghiệp riêng lẻ mà cần sự đồng hành của chính phủ, tổ chức tài chính, hiệp hội ngành hàng và người tiêu dùng.
Bà Võ Thị Liên Hương, Tổng Giám đốc Công ty CP Secoin, nhận định:
“Người tiêu dùng khi mua sản phẩm không quan tâm đến thương hiệu cá nhân, mà quan tâm đến thương hiệu quốc gia. Nếu cả một cộng đồng doanh nghiệp cùng xanh hóa, Việt Nam sẽ có cơ hội xây dựng hình ảnh quốc gia xanh, từ đó nâng cao giá trị thương hiệu của hàng Việt Nam trên thị trường quốc tế.”
Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, cũng cho rằng cần có quy hoạch tổng thể cho hàng Việt theo hướng xanh, đặc biệt trong các ngành nông nghiệp, dệt may, thực phẩm và hàng tiêu dùng. Các doanh nghiệp trong cùng ngành có thể hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng xanh, từ nguồn nguyên liệu, sản xuất đến phân phối, nhằm tối ưu hóa chi phí và tăng khả năng cạnh tranh.
Xanh Hóa – Xu Hướng Không Thể Đảo Ngược
Tương lai của thương hiệu Việt nằm ở việc xanh hóa sản xuất, xây dựng chuỗi cung ứng bền vững và nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia. Những doanh nghiệp bắt kịp xu hướng sớm sẽ chiếm lĩnh thị trường, trong khi những doanh nghiệp chậm chân có thể bị đào thải khỏi cuộc chơi.
Giờ là thời điểm doanh nghiệp Việt cần hành động, tận dụng các cơ hội từ chính sách hỗ trợ, đổi mới công nghệ và xây dựng hệ sinh thái xanh, để đưa thương hiệu Việt vươn xa trên bản đồ thương mại toàn cầu.