78% người tiêu dùng Việt muốn chuyển sang xe điện trong tương lai

Kết quả khảo sát cho thấy xu hướng chuyển dịch mạnh sang phương tiện xanh

Một khảo sát mới đây do Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đặt hàng Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao thực hiện cho thấy 78 phần trăm người tiêu dùng Việt Nam mong muốn chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông điện trong thời gian tới. Đáng chú ý, trong số này có tới 38 phần trăm bày tỏ nhu cầu với ô tô điện, cho thấy tín hiệu tích cực về sự dịch chuyển của thị trường.

Khảo sát được tiến hành trên gần 1.300 người tại năm thành phố lớn gồm Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ, cùng ba địa phương tiềm năng là Quảng Ninh, Thừa Thiên Huế và Phú Yên. Trong đó, có 785 người đã từng sử dụng phương tiện giao thông điện và 498 người chưa sử dụng nhưng có mong muốn trải nghiệm trong tương lai.

Xe máy điện và xe đạp điện chiếm ưu thế

Theo báo cáo khảo sát, mức độ sử dụng phương tiện giao thông điện hiện nay tại Việt Nam chủ yếu tập trung ở xe máy điện và xe đạp điện. Cụ thể, 33 phần trăm người tham gia cho biết đang sử dụng xe máy điện, 27 phần trăm dùng xe đạp điện, trong khi tỷ lệ sử dụng ô tô điện mới chỉ đạt 2 phần trăm.

Điểm đáng chú ý là 79 phần trăm trong số người được hỏi cho biết họ mới chỉ bắt đầu sử dụng phương tiện điện trong vòng ba năm trở lại đây. Điều này cho thấy thị trường còn non trẻ nhưng đang có tốc độ tăng trưởng nhanh, phản ánh xu thế dịch chuyển dần từ phương tiện động cơ đốt trong sang giải pháp giao thông thân thiện môi trường.

Xu hướng này cũng phù hợp với tầm nhìn dài hạn của các thương hiệu dẫn dắt bền vững trong ngành ô tô và xe máy, khi nhiều hãng đã lên kế hoạch chuyển đổi dây chuyền sản xuất, giới thiệu các mẫu xe điện đa dạng để bắt kịp nhu cầu thị trường.

Người tiêu dùng sẵn sàng chi trả thêm cho phương tiện điện

Theo kết quả khảo sát, người tiêu dùng Việt Nam cho thấy mức độ sẵn sàng chi trả thêm để sở hữu xe điện so với xe chạy bằng động cơ đốt trong. Mức giá phù hợp được đa số chấp nhận cho xe đạp điện là từ 10 đến 20 triệu đồng, xe máy điện từ 10 đến 40 triệu đồng, trong khi ô tô điện dao động từ 550 đến 850 triệu đồng.

Người tiêu dùng Việt chấp nhận trả thêm trung bình 3,4 triệu đồng cho xe đạp điện, 5,1 triệu đồng cho xe máy điện và khoảng 76,5 triệu đồng cho ô tô điện. Những con số này cho thấy nhận thức của người dân về lợi ích của phương tiện xanh ngày càng được nâng cao, từ tiết kiệm chi phí vận hành, bảo vệ môi trường cho đến yếu tố an toàn.

Đây là tín hiệu tích cực cho thấy các doanh nghiệp và nhà sản xuất có thể tận dụng cơ hội để phát triển sản phẩm, đồng thời khẳng định vai trò như một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững trong ngành công nghiệp giao thông.

Rào cản trong phát triển phương tiện điện

Dù mức độ quan tâm và sẵn sàng chi trả cao, phương tiện giao thông điện tại Việt Nam vẫn đối diện nhiều thách thức. Các vấn đề kỹ thuật như pin dễ hỏng khi ngập nước, quãng đường di chuyển ngắn, thời gian sạc lâu hay tuổi thọ pin thấp vẫn là những rào cản lớn.

Ngoài ra, chi phí bảo trì và sửa chữa còn cao, phụ tùng thay thế khan hiếm khiến người tiêu dùng chưa thực sự yên tâm khi chuyển sang xe điện. Thói quen sử dụng xe động cơ truyền thống của người Việt cũng là một yếu tố cản trở, khi tâm lý chuộng sự tiện lợi và quãng đường dài vẫn chiếm ưu thế.

Hạ tầng kỹ thuật chưa hoàn thiện, đặc biệt là hệ thống trạm sạc và dịch vụ bảo dưỡng chuyên biệt, khiến trải nghiệm của người dùng chưa thực sự thuận tiện. Đây là thách thức không nhỏ trong lộ trình phổ cập xe điện tại Việt Nam.

Chính sách nhà nước và động lực chuyển đổi

Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh và giảm phát thải khí nhà kính. Quyết định số 876/QĐ-TTg được xem là dấu mốc quan trọng, tạo hành lang pháp lý cho việc phát triển phương tiện giao thông điện từ sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu cho đến xây dựng hạ tầng kỹ thuật.

Tuy nhiên, phần lớn chính sách hiện nay mới dừng lại ở tầm vĩ mô. Việt Nam vẫn cần các chính sách vi mô, cụ thể hơn như trợ giá trực tiếp, ưu đãi vay vốn, miễn giảm thuế và phí để khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn xe điện. Khi có sự đồng bộ giữa định hướng vĩ mô và các chính sách vi mô, thị trường phương tiện điện mới có thể phát triển bền vững.

Việc kết hợp chính sách nhà nước và nỗ lực từ các doanh nghiệp sẽ là yếu tố then chốt để xây dựng hệ sinh thái giao thông điện tại Việt Nam. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp Việt định vị mình như thương hiệu dẫn dắt bền vững, vừa tạo dựng giá trị kinh tế vừa góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Hướng đi của doanh nghiệp và thương hiệu

Nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng nắm bắt xu thế này bằng việc giới thiệu các mẫu xe máy điện, ô tô điện phù hợp với thị hiếu và mức thu nhập của người Việt. Song song đó, họ cũng đầu tư vào hệ sinh thái dịch vụ như trạm sạc, dịch vụ bảo dưỡng và mạng lưới phân phối.

Việc chủ động xây dựng chuỗi giá trị xanh không chỉ tạo lợi thế cạnh tranh mà còn giúp các doanh nghiệp nâng cao hình ảnh trong mắt người tiêu dùng. Một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững không chỉ tập trung vào sản phẩm mà còn quan tâm đến trách nhiệm xã hội, từ giảm khí thải, tiết kiệm năng lượng đến góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng.

Các hãng xe Việt nếu biết tận dụng cơ hội từ nhu cầu 78 phần trăm người tiêu dùng mong muốn sử dụng xe điện sẽ có lợi thế lớn trong việc chiếm lĩnh thị trường, đồng thời khẳng định vị thế của mình trong khu vực.

Người tiêu dùng đóng vai trò trung tâm

Cuộc khảo sát cũng cho thấy người tiêu dùng Việt Nam không chỉ quan tâm đến giá cả mà còn đặt yếu tố môi trường và sự bền vững lên hàng đầu. Đây là sự thay đổi rõ rệt trong tư duy tiêu dùng, đặc biệt ở thế hệ trẻ, nhóm người sẵn sàng thử nghiệm công nghệ mới và chấp nhận chi phí cao hơn để đổi lấy trải nghiệm xanh.

Sự đồng hành của người tiêu dùng chính là động lực quan trọng để các doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi. Khi nhu cầu sử dụng phương tiện xanh ngày càng lớn, doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc cải tiến sản phẩm và dịch vụ, từ đó xây dựng hình ảnh như một thương hiệu dẫn dắt bền vững gắn bó với cộng đồng.

Với 78 phần trăm người tiêu dùng mong muốn sử dụng phương tiện giao thông điện, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để chuyển đổi hệ thống giao thông theo hướng xanh và bền vững. Thách thức về hạ tầng, thói quen và công nghệ vẫn còn, nhưng tiềm năng của thị trường là rất lớn.

Đây là thời điểm để các doanh nghiệp định vị chiến lược, đồng thời để nhà nước ban hành chính sách vi mô hỗ trợ cụ thể hơn. Khi tất cả cùng đồng hành, phương tiện giao thông điện sẽ không chỉ là một lựa chọn mới mà còn trở thành biểu tượng của sự phát triển xanh tại Việt Nam.

Các doanh nghiệp biết tận dụng xu thế này sẽ có cơ hội khẳng định vị thế trên thị trường, trở thành những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững trong hành trình phát triển tương lai của ngành giao thông.