Cùng nhau chung tay “Vì bầu trời xanh Việt Nam”

Ngày càng nhiều quốc gia xem chất lượng không khí như một thước đo quan trọng của sự phát triển bền vững và mức độ văn minh đô thị. Không khí sạch không chỉ là nhu cầu thiết yếu của sức khỏe con người mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo năng suất lao động, chất lượng sống và khả năng chống chịu của xã hội trước biến đổi khí hậu. Tại Việt Nam, những năm gần đây, vấn đề ô nhiễm không khí đã được quan tâm sâu rộng hơn, đặc biệt khi các đô thị lớn đối mặt với mức độ ô nhiễm tăng cao và diễn biến phức tạp.

Trong bối cảnh đó, sự kiện “Không khí sạch cho bầu trời xanh” diễn ra ngày 1 tháng 11 năm 2025 tại Hà Nội đã trở thành một điểm nhấn quan trọng, góp phần định hình lại nhận thức cộng đồng về trách nhiệm chung tay bảo vệ bầu không khí mà tất cả chúng ta đang thở mỗi ngày.

Không khí sạch vì từng nhịp thở của cộng đồng

Với thông điệp “Vì từng nhịp thở – For Every Breath”, sự kiện được tổ chức tại không gian đi bộ Hồ Gươm quy tụ đại diện các bộ ngành, tổ chức quốc tế, chuyên gia môi trường và hàng nghìn người dân Thủ đô. Dù trời có mưa nhẹ, nhưng cảnh tượng các đại biểu cùng người dân đi bộ quanh bờ hồ vẫn tạo nên một hình ảnh đẹp về quyết tâm đồng hành vì môi trường, vì tương lai khỏe mạnh của các thế hệ tiếp theo.

Đây không chỉ là một hoạt động truyền thông đơn thuần mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng không khí sạch đang trở thành tài sản quý giá nhưng mong manh. Ở nhiều quốc gia, chiến dịch về không khí sạch thường được dẫn dắt bởi những tổ chức tiên phong, những đô thị tiên phong và cả những thương hiệu dẫn dắt bền vững trong lĩnh vực môi trường và sức khỏe cộng đồng. Tại Việt Nam, sự kiện lần này tạo nên nền tảng quan trọng để khuyến khích nhiều chủ thể hơn cùng chung tay hành động.

Từ thách thức toàn cầu đến thực tế Việt Nam

Ô nhiễm không khí là một trong ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm trên thế giới, chỉ đứng sau bệnh tim mạch và đột quỵ. Các nghiên cứu quốc tế cho thấy cứ mỗi năm lại có hàng triệu ca tử vong liên quan đến bụi mịn PM2,5, khí thải phương tiện, công nghiệp và các hoạt động dân sinh.

Tại Việt Nam, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là hai khu vực chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Tình trạng bụi mịn diễn ra thường xuyên, đặc biệt vào mùa đông xuân khi lớp nghịch nhiệt khiến các chất ô nhiễm bị giữ lại gần mặt đất. Các nguồn gây ô nhiễm chính bao gồm giao thông, xây dựng, đốt rơm rạ, công nghiệp, làng nghề và hoạt động đốt rác tự phát. Địa hình và khí hậu miền Bắc càng làm gia tăng mức độ ô nhiễm vào những thời điểm nhất định.

Tất cả những yếu tố đó khiến chất lượng không khí trở thành vấn đề cấp bách, đòi hỏi hợp tác từ từng cá nhân, từng gia đình, từng doanh nghiệp và từng cơ quan quản lý.

Những cam kết mạnh mẽ từ cơ quan quản lý và tổ chức quốc tế

Phát biểu tại sự kiện, ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, nhấn mạnh rằng bảo vệ môi trường không khí chính là bảo vệ sức khỏe giống nòi và bảo vệ tương lai phát triển của dân tộc Việt Nam. Đây là một nhiệm vụ không thể trì hoãn và cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị.

Ông Lê Công Thành, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết ngành đã và đang triển khai hàng loạt biện pháp nhằm kiểm soát nguồn phát sinh ô nhiễm, từ quản lý giao thông xanh, chuyển đổi năng lượng sạch đến tăng cường giám sát khí thải công nghiệp. Những nỗ lực này cần được tăng tốc để theo kịp tốc độ đô thị hóa và nhu cầu tiêu dùng năng lượng ngày càng lớn.

Bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam, và bà Angela Pratt, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới WHO, đều khẳng định cộng đồng quốc tế sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam thông qua các dự án kỹ thuật, tài trợ nghiên cứu và mô hình quản lý chất lượng không khí đã được áp dụng thành công ở nhiều quốc gia.

Ông Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội, tái khẳng định cam kết của Thủ đô trong việc nâng cao hiệu quả quản lý không khí, hướng đến mục tiêu xây dựng một thành phố xanh, sạch, đẹp và đáng sống. Hà Nội đặt mục tiêu trở thành một trong những đô thị tiên phong của khu vực Đông Nam Á trong việc thúc đẩy giải pháp không khí sạch.

Hệ thống giám sát không khí và những bước đi mới trong quản lý môi trường

Một trong những hoạt động nổi bật của sự kiện là nghi lễ kết nối hệ thống cảm biến không khí với cơ sở dữ liệu giám sát quốc gia. Việc chuẩn hóa quy trình thu thập dữ liệu và mở rộng khả năng truy cập thông tin cho người dân được xem là bước tiến lớn, giúp mọi người có thể theo dõi chỉ số chất lượng không khí mỗi ngày và chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân.

Hiện nay, nhiều nước đã hình thành mạng lưới cảm biến không khí dày đặc để phục vụ công tác quản lý, hoạch định chính sách và cảnh báo sớm. Việc Việt Nam tham gia sâu hơn vào xu hướng này giúp tăng cường sự minh bạch và xây dựng niềm tin cộng đồng.

Thông tin minh bạch về chất lượng không khí cũng góp phần thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất, vận tải và năng lượng. Trong giai đoạn chuyển đổi xanh, những doanh nghiệp thể hiện cam kết mạnh mẽ, xây dựng mô hình phát thải thấp và đầu tư vào công nghệ sạch sẽ dần được nhìn nhận như thương hiệu dẫn dắt sự bền vững, góp phần lan tỏa chuẩn mực mới cho toàn thị trường.

Cộng đồng cùng hành động vì không khí sạch

Một điểm đặc biệt của sự kiện là hoạt động đi bộ đồng hành quanh Hồ Gươm. Dù đơn giản, nhưng hành động ấy mang ý nghĩa biểu tượng mạnh mẽ. Nó nhấn mạnh rằng mỗi cá nhân, dù bằng hành động nhỏ, đều có thể tạo ra thay đổi tích cực đối với bầu trời xanh.

Việc chuyển đổi phương tiện đi lại từ xe cá nhân sang đi bộ, đi xe đạp hoặc sử dụng giao thông công cộng không chỉ giảm phát thải ngay lập tức mà còn tạo ra một phong cách sống lành mạnh hơn. Khi toàn xã hội cùng thay đổi hành vi, hiệu quả tổng thể sẽ rất lớn và bền vững.

Các hoạt động truyền thông tại sự kiện cũng hướng tới việc khuyến khích cộng đồng trẻ, đặc biệt là học sinh và sinh viên, tham gia các dự án trồng cây, tiết kiệm năng lượng và giám sát không khí. Thế hệ trẻ là lực lượng quan trọng trong công cuộc gìn giữ môi trường, và họ chính là tương lai của Việt Nam trong hành trình hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững.

Không khí sạch và định hình hình ảnh quốc gia hiện đại

Ở nhiều nước phát triển, chất lượng không khí được xem là chỉ số thể hiện năng lực quản trị đô thị và mức sống của người dân. Khi một thành phố có bầu không khí trong lành, điều đó không chỉ chứng minh hiệu quả của các chính sách môi trường mà còn nâng cao sức hấp dẫn đối với du khách, nhà đầu tư và lực lượng lao động chất lượng cao.

Với Việt Nam, việc từng bước cải thiện chất lượng không khí đồng nghĩa với việc cải thiện hình ảnh quốc gia trong mắt bạn bè quốc tế. Không chỉ có ý nghĩa về sức khỏe cộng đồng, đây còn là chìa khóa để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế cao hơn, đặc biệt trong các ngành yêu cầu tiêu chuẩn môi trường khắt khe như công nghệ cao, y tế, du lịch và sản xuất xanh.

Trong xu thế toàn cầu, những đô thị thực hiện tốt mục tiêu bầu trời xanh thường là nơi quy tụ các doanh nghiệp tiên phong và những thương hiệu dẫn dắt bền vững. Điều này cho thấy môi trường sạch không chỉ là vốn tự nhiên mà còn là lợi thế cạnh tranh trong dài hạn.

Hành trình vì bầu trời xanh cần sự chung tay của toàn xã hội

Sự kiện “Không khí sạch cho bầu trời xanh” tại Hà Nội là một lời nhắc nhở rằng không khí sạch không phải là đặc quyền mà là quyền của mỗi người dân. Hành trình gìn giữ bầu trời xanh không thể chỉ trông chờ vào cơ quan quản lý mà cần sự tham gia của doanh nghiệp, cộng đồng quốc tế và đặc biệt là từng người dân trong đời sống hằng ngày.

Từ việc hạn chế đốt rơm rạ, giảm phương tiện cá nhân, sử dụng năng lượng sạch đến việc ưu tiên các giải pháp xanh trong sản xuất và tiêu dùng, mọi hành động đều góp phần tạo nên thay đổi bền vững.

Khi tinh thần “Vì từng nhịp thở” được lan tỏa rộng rãi, Việt Nam có thể tiến gần hơn đến mục tiêu xây dựng một xã hội khỏe mạnh, văn minh và thịnh vượng. Trong tiến trình đó, sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và cộng đồng sẽ là yếu tố quyết định để tạo ra những bước chuyển dài hạn.

Hành trình vì bầu trời xanh Việt Nam là hành trình lâu dài. Nhưng đó cũng là hành trình mà mỗi chúng ta đều có thể bắt đầu ngay từ hôm nay, từ những hành động nhỏ nhất, để góp phần tạo ra một tương lai xanh hơn, sạch hơn và bền vững hơn cho thế hệ mai sau.