Hà Nội và lộ trình giảm phát thải nhựa vì tương lai xanh sạch

Hướng đi mới trong chính sách môi trường đô thị

Thành phố Hà Nội vừa thông qua Nghị quyết quy định các biện pháp giảm phát thải nhựa, thể hiện quyết tâm hướng tới mô hình đô thị xanh, sạch và bền vững. Theo lộ trình, từ ngày một tháng một năm hai nghìn hai mươi sáu, khách sạn và khu du lịch trên địa bàn sẽ ngừng lưu hành và sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng một lần. Bước đi này đánh dấu giai đoạn đầu tiên trong chiến lược dài hạn giảm thiểu rác thải nhựa, đặc biệt tại các khu vực có lượng tiêu thụ cao như du lịch và dịch vụ.

Hà Nội là một trong những địa phương tiên phong trong việc thể chế hóa cam kết giảm ô nhiễm nhựa theo định hướng quốc gia. Việc ban hành Nghị quyết không chỉ nhằm cải thiện môi trường đô thị mà còn góp phần thực hiện các cam kết của Việt Nam tại diễn đàn quốc tế về giảm rác thải đại dương và phát triển kinh tế tuần hoàn.

Lộ trình cấm nhựa sử dụng một lần

Từ ngày một tháng một năm hai nghìn hai mươi bảy, các chợ và cửa hàng tiện lợi trên địa bàn thành phố sẽ không được phép cung cấp miễn phí túi ni lông khó phân hủy sinh học. Đây là biện pháp nhằm khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang các loại túi thân thiện môi trường và nâng cao ý thức tiêu dùng bền vững.

Cũng từ thời điểm này, các đơn vị kinh doanh thương mại điện tử có trách nhiệm giảm thiểu sử dụng bao bì nhựa, vật liệu chống sốc bằng nhựa, đồng thời thu hồi và tái sử dụng các loại bao bì để tránh thất thoát ra môi trường. Điều này thể hiện nỗ lực của chính quyền trong việc kiểm soát rác thải nhựa ngay từ khâu vận chuyển, đóng gói và giao hàng – lĩnh vực đang tăng trưởng nhanh cùng với thương mại số.

Từ ngày một tháng một năm hai nghìn hai mươi tám, các chợ và cửa hàng tiện lợi sẽ không còn được phép lưu hành hoặc sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy. Ngoại lệ chỉ áp dụng đối với hàng hóa bắt buộc sử dụng bao bì nhựa khó phân hủy sinh học do yêu cầu kỹ thuật hoặc an toàn thực phẩm.

Tác động và ý nghĩa đối với kinh tế tuần hoàn

Theo các chuyên gia, lộ trình của Hà Nội không chỉ mang ý nghĩa bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy sự hình thành của chuỗi giá trị kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực bao bì và tiêu dùng. Khi nhu cầu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần giảm, thị trường sẽ mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp sản xuất vật liệu sinh học, bao bì thân thiện môi trường và dịch vụ thu hồi tái chế.

Sự chuyển đổi này cũng giúp doanh nghiệp địa phương từng bước thích ứng với các tiêu chuẩn môi trường toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh nhiều quốc gia đang áp dụng quy định về “trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất” (EPR). Việc chủ động thay đổi sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam duy trì năng lực cạnh tranh và định vị như những thương hiệu dẫn dắt bền vững trong khu vực.

Từ nhận thức cộng đồng đến thay đổi hành vi tiêu dùng

Một trong những yếu tố quyết định thành công của lộ trình giảm nhựa là sự tham gia của cộng đồng. Cùng với quy định pháp lý, các chiến dịch truyền thông và giáo dục môi trường sẽ được đẩy mạnh để khuyến khích người dân thay đổi thói quen tiêu dùng, mang theo túi vải, bình nước cá nhân và ưu tiên sản phẩm có bao bì tái chế.

Nhiều siêu thị và chuỗi bán lẻ tại Hà Nội đã bắt đầu thử nghiệm mô hình không túi ni lông, cung cấp túi tự hủy hoặc giảm giá cho khách hàng mang túi cá nhân. Đây là bước đi nhỏ nhưng có tác động lan tỏa lớn, hình thành lối sống xanh phù hợp với định hướng phát triển đô thị bền vững.

Doanh nghiệp và vai trò trong chuyển đổi xanh

Các doanh nghiệp dịch vụ lưu trú, nhà hàng và nền tảng thương mại điện tử sẽ là nhóm chịu tác động trực tiếp của quy định. Tuy nhiên, thay vì xem đây là thách thức, nhiều đơn vị đã coi đó là cơ hội để đổi mới mô hình kinh doanh. Việc sử dụng bao bì thân thiện môi trường, thay thế nhựa bằng giấy hoặc vật liệu sinh học không chỉ giảm phát thải mà còn nâng cao hình ảnh thương hiệu.

Đây là thời điểm để doanh nghiệp khẳng định cam kết phát triển bền vững, nâng cấp chuỗi cung ứng và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội, quản trị). Khi các thương hiệu định vị mình là thương hiệu dẫn dắt bền vững, họ không chỉ đáp ứng quy định pháp lý mà còn tạo dựng niềm tin lâu dài với người tiêu dùng và đối tác quốc tế.

Hà Nội – hình mẫu của đô thị xanh trong tương lai

Với hơn mười triệu dân, Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa lớn nhất cả nước. Việc thực hiện thành công lộ trình giảm phát thải nhựa sẽ mang lại ý nghĩa vượt ra ngoài phạm vi môi trường đô thị. Đây sẽ là nền tảng cho việc hình thành mô hình đô thị xanh – sạch – đẹp, đồng thời tạo cảm hứng cho các địa phương khác trên cả nước.

Khi người dân và doanh nghiệp cùng hành động, mục tiêu xây dựng Thủ đô xanh, sạch, bền vững sẽ không còn là khẩu hiệu mà trở thành hiện thực. Từ việc hạn chế nhựa dùng một lần đến mở rộng mô hình tái chế và tái sử dụng, Hà Nội đang thể hiện vai trò của một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững trong tiến trình chuyển đổi xanh quốc gia.

Bạn có thể xem thêm phân tích về cách thương hiệu định hình hành vi tiêu dùng xanh tại bài viết
👉 Vai trò then chốt của thương hiệu dẫn dắt người tiêu dùng bền vững