Kinh tế tuần hoàn từ tro xỉ nhiệt điện hướng đi xanh cho mục tiêu Net Zero

Bài toán năng lượng và phát thải trong bối cảnh mới

Trong quá trình phát triển công nghiệp, nhiệt điện vẫn là nguồn cung cấp điện năng quan trọng của Việt Nam. Tuy nhiên, đi kèm với sản lượng điện khổng lồ là lượng tro xỉ thải ra từ các nhà máy, ước tính hàng chục triệu tấn mỗi năm. Nếu không được xử lý đúng cách, tro xỉ có thể trở thành gánh nặng môi trường, gây ô nhiễm đất, nguồn nước và không khí.

Trong xu thế toàn cầu hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0, việc tận dụng nguồn phụ phẩm từ sản xuất năng lượng để tái chế thành sản phẩm có giá trị sử dụng cao không chỉ là giải pháp kinh tế, mà còn là chiến lược dài hạn cho một nền công nghiệp xanh. Mô hình kinh tế tuần hoàn trong xử lý tro xỉ vì thế đã trở thành hướng đi được nhiều quốc gia và doanh nghiệp lựa chọn.

Tại Việt Nam, Công ty Cổ phần Sông Đà Cao Cường (SCL) đã tiên phong biến tro xỉ nhiệt điện thành vật liệu xây dựng xanh, khẳng định vai trò một thương hiệu dẫn dắt bền vững trong ngành vật liệu xây dựng, đồng thời mở ra hướng phát triển phù hợp với lộ trình Net Zero quốc gia.

Hành trình hơn 17 năm và tầm nhìn phát triển bền vững

Ra đời từ năm 2007, Sông Đà Cao Cường sớm nhận thấy sự cần thiết phải gắn kết giữa sản xuất và bảo vệ môi trường. Ngay từ những ngày đầu thành lập, công ty đã định hình chiến lược phát triển dựa trên mô hình kinh tế tuần hoàn khép kín. Điều này đồng nghĩa với việc mọi khâu trong chuỗi sản xuất đều được kiểm soát nghiêm ngặt nhằm hạn chế chất thải, tối ưu tài nguyên và giảm phát thải khí nhà kính.

Không chỉ dừng ở việc áp dụng công nghệ xử lý tro xỉ, SCL còn không ngừng đổi mới để tái sử dụng nguyên nhiên vật liệu, triển khai công nghệ sản xuất tiên tiến, giảm khí CO₂ và tạo môi trường lao động an toàn. Chiến lược này vừa nâng cao hiệu quả kinh tế, vừa củng cố hình ảnh doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực vật liệu xây dựng xanh.

Biến tro xỉ thành vật liệu xây dựng xanh

Nhận thấy tro xỉ từ quá trình đốt than nếu không xử lý sẽ là mối nguy hại cho môi trường, SCL đã đầu tư nghiên cứu công nghệ tái chế để biến loại chất thải này thành nguyên liệu quý giá. Từ các nhà máy nhiệt điện lớn ở phía Bắc như Phả Lại, Hải Phòng, Uông Bí hay Hà Khánh, tro xỉ được thu gom, vận chuyển về nhà máy, phối trộn với nước và xử lý qua hệ thống giàn tuyển nổi để tạo ra tro bay chất lượng cao.

Tro bay của SCL đạt tiêu chuẩn ASTM C618 của Mỹ, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường trong nước và quốc tế. Sản phẩm này đã được sử dụng trong nhiều công trình trọng điểm quốc gia như đập thủy điện Lai Châu, Sơn La, Trung Sơn và còn được xuất khẩu sang Lào, Philippines, New Zealand, một số quốc gia Trung Đông và cả thị trường Mỹ.

Hoạt động tái chế này giúp giải quyết ba vấn đề cùng lúc: giảm áp lực xử lý chất thải cho các nhà máy nhiệt điện, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên và tạo nguồn thu mới cho doanh nghiệp.

Đầu tư tổ hợp sản xuất hiện đại, mở rộng quy mô

Ngoài nhà máy tại Hải Dương, SCL còn phát triển tổ hợp sản xuất tại Vĩnh Tân, Bình Thuận, nơi áp dụng hệ thống khép kín triệt để. Tại đây, không chỉ tro xỉ được xử lý tuần hoàn, mà cả khí thải và nước thải cũng được tái sử dụng tối đa.

Công ty chú trọng đầu tư vào công nghệ xử lý để tách thành phần than chưa cháy hết, giúp giảm hàm lượng cacbon xuống dưới 1%. Điều này đảm bảo chất lượng sản phẩm, đồng thời nâng cao uy tín của doanh nghiệp trong mắt các đối tác quốc tế. Các sản phẩm của SCL hiện đều đạt tiêu chuẩn Việt Nam và thân thiện với môi trường, thể hiện cam kết hướng tới thương hiệu dẫn dắt sự bền vững.

Đổi mới công nghệ và khát vọng Net Zero

Không chỉ dừng lại ở việc tái chế tro xỉ, SCL liên tục đầu tư đổi mới công nghệ để tối ưu quy trình sản xuất. Công ty đã áp dụng công nghệ lò đốt sinh khối sử dụng mùn cưa, trấu và phế thải công nghiệp thay thế cho than đá, đồng thời triển khai các giải pháp tái tuần hoàn năng lượng và nước trong từng công đoạn.

Ví dụ, nhiệt dư từ quá trình sấy sản phẩm được tận dụng để sấy khô nguyên liệu và cung cấp cho giai đoạn chưng áp tiếp theo. Lượng hơi dư từ hệ thống lò chưng áp cũng được tái sử dụng để làm nóng nước cho nồi hơi, giúp rút ngắn quy trình gia nhiệt, tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu suất.

Trong các phân xưởng, công ty sử dụng hệ thống chiếu sáng tự nhiên và thiết bị tiết kiệm điện thay cho các bóng công suất lớn. Văn phòng cũng ưu tiên trang thiết bị hiệu suất cao, giảm tiêu thụ năng lượng.

Những cải tiến này không chỉ tiết kiệm chi phí, mà còn giúp công ty giảm phát thải CO₂, tiến gần hơn đến mục tiêu Net Zero.

Sản phẩm xanh và cơ hội cạnh tranh quốc tế

Các sản phẩm của SCL như gạch bê tông khí chưng áp AAC, tấm ALC, vữa khô trộn sẵn, phụ gia bê tông hay keo dán gạch đều được phát triển trên cơ sở tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu tái chế và công nghệ hiện đại. Sản phẩm vừa đáp ứng nhu cầu xây dựng trong nước, vừa đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt trên thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh ngành xây dựng toàn cầu đang chuyển hướng sang vật liệu xanh, những doanh nghiệp như SCL đang nắm bắt cơ hội trở thành thương hiệu dẫn dắt bền vững, không chỉ tại Việt Nam mà còn ở khu vực. Việc kết hợp giữa đổi mới công nghệ, tái sử dụng tài nguyên và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế tạo ra một mô hình kinh doanh vừa hiệu quả, vừa có trách nhiệm xã hội.

Đóng góp cho kinh tế tuần hoàn quốc gia

Hoạt động của SCL không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, mà còn đóng góp vào chiến lược kinh tế tuần hoàn của Việt Nam. Việc tận dụng tro xỉ từ các nhà máy nhiệt điện để sản xuất vật liệu xây dựng giúp giảm gánh nặng môi trường, tiết kiệm chi phí xử lý và giảm nhu cầu khai thác tài nguyên thiên nhiên.

Đây là minh chứng cho thấy kinh tế tuần hoàn hoàn toàn có thể được triển khai thành công ở quy mô lớn, tạo ra giá trị gia tăng cao hơn từ nguồn tài nguyên sẵn có, đồng thời hỗ trợ mục tiêu quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính.

Hướng tới một tương lai xanh và tự chủ

Với tầm nhìn trở thành doanh nghiệp hàng đầu trong sản xuất vật liệu xây dựng xanh, SCL đang không ngừng mở rộng đầu tư, nghiên cứu và đổi mới. Từ xử lý tro bay đến ứng dụng công nghệ sinh khối, từ tái tuần hoàn năng lượng đến phát triển sản phẩm xuất khẩu, công ty đã thể hiện quyết tâm đồng hành cùng đất nước trong hành trình Net Zero 2050.

Chiến lược phát triển này cho thấy, khi một doanh nghiệp biết cách tận dụng phụ phẩm công nghiệp, kết hợp với đầu tư công nghệ hiện đại, họ có thể không chỉ giải quyết bài toán môi trường mà còn khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

Trong hành trình đó, Sông Đà Cao Cường đã chứng minh rằng một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững hoàn toàn có thể được xây dựng từ những nguồn nguyên liệu tưởng chừng bỏ đi, nếu có tầm nhìn dài hạn và cam kết thực sự với phát triển xanh.