Viettel tiên phong xây dựng hạ tầng số quốc gia bền vững với trung tâm dữ liệu xanh đầu tiên

Trong kỷ nguyên số hóa bùng nổ, trung tâm dữ liệu (DC) đã trở thành trái tim của mọi hoạt động trực tuyến, từ điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn cho đến các mô hình Trí tuệ Nhân tạo (AI) tạo sinh tiên tiến. Tuy nhiên, sự mở rộng không ngừng của hạ tầng này đi kèm với một thách thức lớn: tiêu thụ năng lượng khổng lồ và những lo ngại về tác động môi trường. Vậy làm thế nào để chúng ta tiếp tục phát triển công nghệ mà vẫn đảm bảo một tương lai bền vững? Câu trả lời nằm ở trung tâm dữ liệu xanh, và tại Việt Nam, Viettel đang dẫn đầu xu hướng này với Trung tâm Dữ liệu Viettel Hòa Lạc.

Hạ tầng số cần bền vững là một nhu cầu cấp bách

Các trung tâm dữ liệu hiện nay đòi hỏi một lượng điện năng ngày càng lớn để vận hành. Theo Boston Consulting Group, mức tiêu thụ điện của các DC tại Hoa Kỳ đã chiếm 2.5% tổng lượng điện quốc gia vào năm 2022 và dự kiến sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2030, tương đương với lượng điện mà khoảng 40 triệu hộ gia đình sử dụng. Điều này cho thấy gánh nặng năng lượng và carbon mà các DC đang tạo ra là không hề nhỏ.

Tại Việt Nam, mặc dù mức tiêu thụ điện của các DC chưa quá lớn, nhưng với tốc độ phát triển mạnh mẽ của công nghệ 4.0, các chuyên gia và nhà quản lý đều nhận định rằng việc định hướng phát triển xanh cho các trung tâm dữ liệu là cực kỳ cần thiết. Tiến sĩ Trần Tuấn Anh, chuyên gia chính sách tại Cục Viễn thông Bộ Thông tin và Truyền thông, nhấn mạnh rằng sự tăng trưởng nhanh chóng về quy mô của các DC trong những năm gần đây đang đặt ra những thách thức chưa từng có về tiêu thụ năng lượng.

Thêm vào đó, giảm phát thải khí nhà kính là một trong những cam kết quan trọng của Việt Nam tại COP26, với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Dữ liệu giờ đây là tài nguyên thiết yếu cho hầu hết các ngành kinh doanh và sản xuất. Do đó, việc các DC có “xanh” hay không sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nỗ lực giảm phát thải của mỗi doanh nghiệp. Nhu cầu này không chỉ xuất phát từ các quy định mà còn từ chính yêu cầu của thị trường. Ông Hoàng Văn Ngọc, Tổng Giám đốc Viettel IDC, tiết lộ tại sự kiện khai trương DC Viettel Hòa Lạc rằng: “Một số khách hàng lớn khi đặt vấn đề thuê trung tâm dữ liệu đã bắt đầu đưa ra các yêu cầu liên quan đến tiêu chuẩn xanh, tối ưu năng lượng và giảm phát thải. Tất nhiên cùng với đó là nhu cầu DC phải đáp ứng được rack mật độ, công suất cao, phục vụ AI hoặc HPC.”

Thị trường trung tâm dữ liệu xanh đang trên đà phát triển mạnh mẽ, dự kiến sẽ vượt qua mức định giá 175 tỷ USD vào năm 2030 theo nghiên cứu của Global Market Insights Inc. Điều này cho thấy xu hướng “xanh hóa” không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội phát triển.

Trung tâm dữ liệu xanh như giải pháp cho tương lai của Việt Nam

Vậy trung tâm dữ liệu xanh là gì? Đó là những cơ sở mà mọi hệ thống từ cơ khí, ánh sáng, điện cho đến máy tính đều được thiết kế để tối đa hóa hiệu quả sử dụng năng lượng và giảm thiểu tác động đến môi trường. Việt Nam đang tích cực khuyến khích việc ứng dụng các công nghệ mới trong đầu tư và xây dựng DC theo hướng xanh, nhằm giảm tiêu thụ điện năng và phát thải. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đang nghiên cứu ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn về tiêu thụ điện cho hạ tầng dữ liệu.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang các DC xanh không hề dễ dàng. Theo đại diện Viettel IDC, việc đầu tư công nghệ mới và hiệu suất cao thường đi kèm với chi phí ban đầu tăng đáng kể, đặt ra thách thức cho nhiều nhà phát triển hạ tầng.

Viettel và tầm nhìn bền vững cho hạ tầng số quốc gia

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định tại sự kiện ra mắt DC Viettel Hòa Lạc vào ngày 10/4: “Dữ liệu là tài nguyên quan trọng nhất của kinh tế số, sự giàu có của một quốc gia trong tương lai được đo bằng dữ liệu. Vì thế, Viettel cũng như các doanh nghiệp khác của Việt Nam phải có một tầm nhìn đúng về hạ tầng dữ liệu quốc gia.”

Nhận thức được tầm quan trọng này, Viettel đã đưa ra một cam kết mạnh mẽ về sự bền vững. Trung tâm dữ liệu thế hệ mới của Viettel tại Hòa Lạc không chỉ là trung tâm dữ liệu đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn xanh mà còn được cấp tín dụng xanh từ HSBC. Ông Hoàng Văn Ngọc cho biết: “Khi dữ liệu có thể coi là tài sản, dòng máu của quốc gia thì nhu cầu đặt ra là lưu trữ và xử lý một cách bền vững, an toàn. Viettel nhìn thấy nhu cầu này và cam kết xanh, bền vững song song với chiến lược kinh doanh, cụ thể là tiết kiệm tối thiểu 2% điện năng và lượng nước tiêu thụ tại các DC, chuyển dịch sang sử dụng 30% năng lượng tái tạo vào năm 2030.” Đây cũng sẽ là hướng đi của Viettel cho 3 trung tâm dữ liệu khác với tổng công suất 240MW trong hai năm tới.

Để đạt được các mục tiêu trên, Viettel đầu tư vào các công nghệ hiện đại, tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa vận hành kỹ thuật. Tập đoàn cũng tiên phong triển khai các hệ thống pin năng lượng mặt trời tại các DC, hướng tới sử dụng năng lượng tái tạo trên quy mô lớn.

DC Viettel Hòa Lạc rực sáng như biểu tượng của sự tiên phong

Trung tâm dữ liệu mới của Viettel khai trương tại Hòa Lạc vào ngày 10/4 là bước hiện thực hóa đầu tiên của những tiêu chuẩn xanh này. Tại đây, tòa nhà được thiết kế theo cấu trúc “tổ ong” độc đáo, không chỉ tối ưu luồng gió và cách nhiệt để đảm bảo hiệu quả làm mát mà còn sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Hệ thống hạ tầng bên trong DC được thiết kế, đầu tư và triển khai bằng những thiết bị, công nghệ mới nhất, đạt hiệu suất cao và tiết kiệm năng lượng tối đa.

Một trong những điểm nổi bật của DC Viettel Hòa Lạc là việc sử dụng hệ thống giải nhiệt ly tâm đệm từ, một công nghệ làm mát giải nhiệt nước tiên tiến nhất hiện có trên thị trường cho các trung tâm dữ liệu. Công nghệ này có hiệu suất làm mát cao hơn khoảng 40% so với các hệ thống truyền thống, giúp DC sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và thân thiện hơn với môi trường.

Đặc biệt, Viettel còn ứng dụng AI vào hệ thống giám sát và quản lý chung của toàn bộ DC (hệ thống BMS). AI giúp tự động giám sát, điều chỉnh hoạt động vận hành, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ, tính ổn định, an toàn của hệ thống, đồng thời cải thiện đáng kể hiệu quả sử dụng năng lượng và làm mát cho toàn bộ cơ sở.

Với hàng loạt giải pháp đồng bộ từ thiết kế, công nghệ đến vận hành, DC Viettel Hòa Lạc đã đạt được nhiều chứng chỉ xanh uy tín, bao gồm tiêu chuẩn về quản lý năng lượng, quản lý tác động môi trường và quản lý vệ sinh lao động. Việc HSBC chứng nhận DC này đủ điều kiện nhận tín dụng xanh càng khẳng định tầm nhìn và nỗ lực của Viettel trong việc xây dựng một hạ tầng số bền vững.

Việc Việt Nam sở hữu một DC đạt tiêu chuẩn “xanh” quốc tế như Viettel Hòa Lạc là một bước ngoặt quan trọng, giúp các doanh nghiệp trong nước có được hạ tầng tương đương với các quốc gia phát triển, cả về hiệu năng và tính bền vững. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Trung tâm dữ liệu này không chỉ là một dự án của Viettel, mà còn là biểu tượng của sự tiên phong, phát triển và tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ mới. Việc ra mắt Trung tâm dữ liệu Viettel Hòa Lạc là minh chứng cho cam kết của Viettel trong việc xây dựng hạ tầng số Việt Nam tiêu chuẩn quốc tế và cũng là hiện thực hóa sứ mệnh hạ tầng số của Viettel.” Viettel đang không chỉ xây dựng những trung tâm dữ liệu hiện đại mà còn kiến tạo một tương lai số bền vững, minh chứng cho cam kết của một thương hiệu dẫn dắt bền vững tại Việt Nam.