Phiên chợ Xanh Tử tế và hành trình biến cỏ rác hoá vàng trên thị trường quốc tế

Một phiên chợ đặc biệt giữa lòng thành phố

Cuối tháng 8 năm 2025, tại không gian Phiên chợ Xanh Tử tế ở số 135A Pasteur, phường Võ Thị Sáu, Thành phố Hồ Chí Minh, diễn ra một chương trình mang chủ đề “Khám phá tài nguyên bản địa, khi lá cỏ hóa vàng xanh lên kệ hàng thế giới”. Sự kiện được tổ chức bởi Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp BSA cùng Dự án HVNCLC Chuẩn hội nhập BSAS, với sự đồng hành của Nhà máy nhựa tái chế Duy Tân.

Sau gần 10 năm duy trì với hơn 400 phiên chợ, chương trình đã trở thành nơi giới thiệu và kết nối những sản phẩm xanh, thân thiện môi trường. Phiên chợ lần này đặc biệt hơn khi đưa vào trung tâm câu chuyện tái sinh các nguyên liệu tưởng như vô giá trị, từ cỏ dại, lá dứa đến bã cà phê hay xơ mướp, để từng bước chinh phục thị trường quốc tế.

Đây không chỉ là một hoạt động thương mại mà còn là nơi người tiêu dùng được tiếp cận các giải pháp phát triển bền vững, lắng nghe những câu chuyện khởi nguồn từ vật liệu bản địa và nhận ra cách các sản phẩm giản dị có thể trở thành nền tảng cho một thương hiệu dẫn dắt bền vững.

Cỏ năn tượng, từ bờ ruộng đến thị trường châu Âu

Mở đầu là hành trình của cỏ năn tượng, một loài cỏ mọc tự nhiên ven sông và đồng ruộng tại Đồng bằng sông Cửu Long. Trong nhiều năm, cỏ năn tượng bị xem như loài cây hoang dại. Tuy nhiên dưới góc nhìn sáng tạo, nguồn nguyên liệu này đã được tái sinh thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ, nội thất sinh thái và xuất khẩu sang châu Âu.

Theo các nghệ nhân, cỏ năn tượng sau khi được thu hoạch sẽ được phơi khô tự nhiên, lựa chọn và xử lý thủ công để trở thành nguyên liệu đan lát bền chắc. Điểm đáng chú ý là quy trình này hoàn toàn không dùng hóa chất độc hại, đảm bảo sản phẩm an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường.

Các sản phẩm từ cỏ năn tượng như túi xách, giỏ đựng, nón hay thảm không chỉ giữ nét mộc mạc của làng nghề mà còn đạt tiêu chuẩn khắt khe tại các thị trường khó tính như Mỹ và châu Âu. Đây là minh chứng cho khả năng biến vật liệu bản địa thành giá trị kinh tế, mở ra sinh kế bền vững cho người dân vùng chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.

Câu chuyện này không chỉ dừng ở việc phát triển sản phẩm mà còn thể hiện rõ cách một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững có thể gắn kết trách nhiệm xã hội với đổi mới sáng tạo, mang đến giải pháp vừa kinh tế vừa môi trường.

Từ lá dứa và bã cà phê đến thời trang quốc tế

Tiếp nối cỏ năn tượng là hành trình tái sinh của lá dứa và bã cà phê. Hai nguyên liệu vốn bị bỏ đi nay đã được Công ty Cổ phần Kết nối Thời trang Faslink phát triển thành dòng sản phẩm công nghệ cao, tạo tiếng vang trong ngành thời trang quốc tế.

Từ lá dứa, Faslink tạo ra PINALINA™, loại sợi bản địa phân hủy sinh học, thoáng mát và minh bạch trong chuỗi cung ứng. Từ bã cà phê, doanh nghiệp nghiên cứu thành công ALL ABOUT CAFÉ™, loại sợi có đặc tính khử mùi, nhanh khô, chống tia UV và kiểm soát nhiệt độ.

Không chỉ dừng lại ở quy trình kỹ thuật, Faslink còn đưa hai chất liệu này giới thiệu tại Texworld USA 2025 ở New York. Đây là dịp để nguyên liệu xanh của Việt Nam chinh phục các nhà thiết kế thời trang quốc tế.

Sợi lá dứa đang dần trở thành chất liệu cao cấp được các thương hiệu thời trang bền vững toàn cầu ưa chuộng, trong khi bã cà phê không còn là gánh nặng cho hệ thống xử lý rác thải mà trở thành nguyên liệu may mặc, đồng thời được ứng dụng vào sản xuất các sản phẩm sinh học như cốc, chén phân hủy tự nhiên.

Câu chuyện này cho thấy ngay cả phế phẩm cũng có thể trở thành “nguồn vàng xanh” nếu biết khai thác đúng cách. Đây cũng là cách các doanh nghiệp Việt Nam định hình mình như một thương hiệu dẫn dắt bền vững trên bản đồ thời trang quốc tế.

Xơ mướp và sự trở lại của vật liệu truyền thống

Kết thúc loạt câu chuyện là sự góp mặt của xơ mướp, nguyên liệu quen thuộc trong mỗi gia đình Việt. Dưới bàn tay sáng tạo của Công ty Green is Gold, xơ mướp không chỉ giữ vai trò là bông tắm hay miếng rửa chén mà còn trở thành sản phẩm xuất khẩu với giá trị cao.

Xơ mướp vốn là mạng lưới sợi cellulose tự nhiên, bền chắc và phân hủy sinh học hoàn toàn. Quy trình sản xuất xơ mướp không cần hóa chất, khác biệt hẳn so với các vật liệu tổng hợp từ nhựa. Đây là ưu điểm giúp sản phẩm đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh toàn cầu.

Ngoài phục vụ nhu cầu trong nước, Green is Gold đã thiết kế nhiều sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, trong đó có đồ chơi cho thú cưng xuất khẩu sang Nhật Bản. Điều này khẳng định khả năng của một vật liệu truyền thống khi được đặt trong bối cảnh kinh tế tuần hoàn và nhu cầu tiêu dùng bền vững.

Xơ mướp đã vượt khỏi vai trò cũ để trở thành biểu tượng của sự đổi mới, phản ánh tư duy sáng tạo trong việc biến nguyên liệu bình thường thành giải pháp thân thiện môi trường. Đây chính là hướng đi giúp doanh nghiệp Việt tiến gần hơn tới hình ảnh thương hiệu dẫn dắt sự bền vững.

Phiên chợ và câu chuyện tác động xã hội

Điểm đặc biệt của Phiên chợ Xanh Tử tế không chỉ nằm ở các sản phẩm được trưng bày mà còn ở cách người bán kể câu chuyện về hành trình biến đổi. Mỗi gian hàng là một thông điệp về trách nhiệm cộng đồng, về việc mỗi lựa chọn tiêu dùng đều có thể góp phần giảm áp lực cho hệ sinh thái.

Khách tham quan không chỉ mua sắm mà còn học hỏi, được trực tiếp quan sát quy trình chế tác, thậm chí tự tay tham gia cùng nghệ nhân. Đây là cách để nâng cao nhận thức xã hội, đưa khái niệm tiêu dùng xanh từ lý thuyết đến trải nghiệm thực tế.

Qua đó, Phiên chợ Xanh Tử tế đã khẳng định vai trò của mình như một không gian kết nối, nơi các doanh nghiệp định hình thương hiệu, đồng thời lan tỏa tư duy về kinh tế tuần hoàn. Đây cũng là nơi để các doanh nghiệp khởi nghiệp xây dựng hình ảnh một thương hiệu dẫn dắt bền vững, gắn kết sự sáng tạo với trách nhiệm xã hội.

Kết luận

Phiên chợ Xanh Tử tế lần này mang đến những câu chuyện truyền cảm hứng, từ cỏ năn tượng, lá dứa, bã cà phê đến xơ mướp. Tất cả đều cho thấy sức mạnh của sáng tạo và tái chế trong việc biến phế phẩm thành nguồn tài nguyên giá trị.

Không chỉ tạo ra lợi ích kinh tế, các sáng kiến này còn góp phần định hình xu hướng tiêu dùng xanh, khẳng định vai trò của Việt Nam trong bản đồ sản phẩm bền vững toàn cầu. Đây cũng chính là minh chứng rõ ràng rằng những doanh nghiệp biết khai thác tài nguyên bản địa một cách sáng tạo sẽ trở thành những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững, góp phần thúc đẩy chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và tuần hoàn.