Việt Nam – Điểm Đến Hấp Dẫn Cho Các Khoản Đầu Tư ESG

Việt Nam đang nổi lên như một trong những điểm đến đầu tư hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Những cam kết mạnh mẽ của Chính phủ về tăng trưởng xanh, giảm phát thải và phát triển bền vững đã tạo niềm tin lớn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Dù vẫn còn một số thách thức trong hệ thống pháp lý, công nghệ và nhân lực, Việt Nam đang dần khẳng định vai trò tiên phong trong khu vực, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư quốc tế.

Cơ hội đầu tư vào ESG tại Việt Nam đang rộng mở

Việt Nam đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ khi cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại COP26, đồng thời thúc đẩy chiến lược tăng trưởng xanh với mục tiêu đưa nền kinh tế xanh từ mức 6,7 tỷ USD năm 2020 lên 300 tỷ USD vào năm 2050. Chính sách này đã tạo điều kiện thuận lợi để thu hút dòng vốn ESG vào các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, nông nghiệp bền vững, quản lý rác thải và tài chính xanh. Trong giai đoạn 2017 – 2021, Việt Nam đã thu hút khoảng 9 tỷ USD vốn FDI vào ngành năng lượng tái tạo, minh chứng cho sức hút ngày càng lớn của quốc gia này trong lĩnh vực đầu tư bền vững.

Bên cạnh tiềm năng kinh tế, vị trí địa lý thuận lợi và tầng lớp lao động trẻ năng động cũng là những yếu tố giúp Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư ESG hàng đầu khu vực. Việc hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu đã tạo ra nhu cầu lớn đối với các sản phẩm và dịch vụ bền vững, khiến ESG trở thành xu hướng tất yếu trong mô hình phát triển của các doanh nghiệp trong nước. Chính phủ Việt Nam đã và đang đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ như Thông tư 01/2021/TT-NHNN về tín dụng xanh, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường trái phiếu xanh, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn cho các dự án ESG.

Thách thức trong việc thực hiện ESG tại Việt Nam

Tuy nhiên, để phát triển bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế, Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số thách thức. Thị trường tài chính xanh còn non trẻ, trong khi các công cụ quan trọng như thị trường carbon chưa được triển khai đầy đủ. Hệ thống pháp lý về ESG vẫn chưa đồng bộ, khiến việc xác định các khoản đầu tư đủ điều kiện gặp nhiều khó khăn. Một số doanh nghiệp trong nước chưa có đủ nguồn lực và chuyên môn để đáp ứng các tiêu chuẩn ESG quốc tế, làm giảm khả năng thu hút vốn đầu tư từ các quỹ nước ngoài.

Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ xanh tại Việt Nam vẫn còn hạn chế do chi phí đầu tư cao và sự thiếu hụt cơ sở hạ tầng phù hợp. Các doanh nghiệp có nhu cầu chuyển đổi sang mô hình ESG nhưng gặp khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ tiên tiến, dẫn đến việc triển khai các dự án bền vững bị chậm trễ. Ngoài ra, nhận thức về ESG trong cộng đồng doanh nghiệp vẫn chưa thực sự cao, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, dẫn đến sự chậm trễ trong việc xây dựng chiến lược ESG dài hạn.

Một trong những rào cản lớn nhất hiện nay là vấn đề minh bạch trong báo cáo ESG. Nhiều doanh nghiệp chưa có hệ thống báo cáo phát triển bền vững đầy đủ, khiến các nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc đánh giá tác động môi trường và xã hội của các dự án. Việc chuẩn hóa dữ liệu ESG, đặc biệt là công bố thông tin bằng tiếng Anh, là điều cần thiết để giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

“So với các quốc gia khác trong khu vực, Việt Nam kết hợp giữa tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ với cam kết mạnh mẽ về tính bền vững, khiến nơi đây trở thành địa điểm lý tưởng cho các khoản đầu tư vào ESG.

Việc nhấn mạnh đến sự thịnh vượng của cộng đồng và tập thể trong văn hóa Việt Nam rất phù hợp với các nguyên tắc ESG, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tích hợp các hoạt động bền vững vào hoạt động kinh doanh”.

Cần chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn để thu hút đầu tư ESG

Dù vẫn còn nhiều thách thức, Việt Nam đang từng bước cải thiện khung pháp lý để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang mô hình ESG. Chính phủ đang thúc đẩy việc xây dựng hệ thống phân loại xanh quốc gia, giúp xác định rõ ràng các khoản đầu tư đủ điều kiện là xanh, từ đó hướng nguồn vốn vào các dự án có tác động tích cực đến môi trường. Việc thành lập thị trường carbon cũng đang được nghiên cứu và dự kiến sẽ giúp doanh nghiệp có thêm công cụ tài chính để thực hiện các sáng kiến giảm phát thải.

Để duy trì sức hút đối với các nhà đầu tư ESG, Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao năng lực quản lý và giám sát các dự án bền vững. Việc đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn về ESG là một yếu tố quan trọng, giúp doanh nghiệp trong nước có thể đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế và thu hút vốn đầu tư từ các tổ chức tài chính lớn trên thế giới. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ từ phía Chính phủ và các tổ chức quốc tế trong việc cung cấp các gói tài trợ, ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho các dự án bền vững.

Doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn trong thực hành ESG

Bên cạnh sự hỗ trợ từ Chính phủ, doanh nghiệp cũng cần chủ động xây dựng chiến lược ESG rõ ràng, không chỉ để đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư mà còn để nâng cao giá trị thương hiệu và khả năng cạnh tranh. Việc minh bạch hóa báo cáo ESG, áp dụng công nghệ xanh và tăng cường quản trị doanh nghiệp là những yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam thành công trong xu hướng đầu tư bền vững.

Việt Nam đang có cơ hội lớn để trở thành một trung tâm đầu tư ESG của khu vực. Với những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, sự quan tâm ngày càng tăng của nhà đầu tư quốc tế và nỗ lực của doanh nghiệp trong nước, Việt Nam có thể xây dựng một hệ sinh thái ESG bền vững, không chỉ giúp nền kinh tế phát triển mà còn đóng góp vào mục tiêu toàn cầu về giảm rác thải và bảo vệ môi trường. Trong những năm tới, nếu tiếp tục duy trì tốc độ cải thiện và đổi mới, Việt Nam sẽ không chỉ thu hút thêm nhiều dòng vốn ESG mà còn khẳng định vị thế là một trong những quốc gia dẫn đầu khu vực về phát triển bền vững.