Tương lai thời trang bền vững và tầm quan trọng của sự hợp tác

Vấn đề phát triển bền vững trong lĩnh vực thời trang ngày càng trở nên cấp thiết trong bối cảnh ngành công nghiệp này đang chịu nhiều áp lực về môi trường, biến đổi khí hậu và yêu cầu minh bạch từ người tiêu dùng. Buổi tọa đàm với chủ đề “Tương lai thời trang Đối thoại về phát triển bền vững” do Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam tổ chức tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 17 và 19 tháng 10 đã đem đến góc nhìn đa dạng từ những đại diện của thương hiệu quốc tế, thương hiệu trong nước, tổ chức thời trang và các đơn vị truyền thông. Từ những câu chuyện thực hành của nhà thiết kế, chuyên gia thời trang, đơn vị tổ chức tuần lễ thời trang đến góc nhìn từ ngành truyền thông, sự kiện cho thấy tương lai của thời trang bền vững không đến từ những tuyên bố lý tưởng mà được kiến tạo từ hành động, từ sự tìm tòi và đặc biệt là sự hợp tác. Trong bức tranh ấy, những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng hành vi tiêu dùng và truyền cảm hứng thay đổi.

Sự cấp thiết của thời trang bền vững trong bối cảnh toàn cầu

Ngành thời trang thế giới đang trải qua một giai đoạn đầy biến động. Bên cạnh áp lực suy giảm doanh thu hay những thay đổi về địa chính trị và thuế quan, ngành còn đối mặt với các vụ kiện liên quan đến vi phạm nhân quyền, bê bối về chuỗi cung ứng và nhiều chỉ trích xoay quanh vấn đề tác động môi trường. Những mục tiêu phát triển bền vững từng được xem là trọng tâm chiến lược của các thương hiệu lớn nay không còn được ưu tiên trong bối cảnh doanh nghiệp phải xoay xở để duy trì tăng trưởng. Tuy nhiên, như thông điệp chung được nhấn mạnh tại tọa đàm, sự trì hoãn không phải là lựa chọn phù hợp. Nếu một bộ phận doanh nghiệp buông lỏng các tiêu chuẩn bền vững, những tác động tiêu cực đến môi trường và xã hội sẽ gia tăng mạnh mẽ và khó có thể đảo ngược. Bối cảnh này đặt ra câu hỏi: Làm thế nào để thời trang vừa phát triển vừa bền vững trong dài hạn Đối với các chuyên gia tại tọa đàm, câu trả lời nằm ở sự cam kết, đổi mới và hợp tác giữa nhiều bên liên quan.

Góc nhìn từ Tuần lễ thời trang Copenhagen: Chuẩn mực bền vững có thể tạo nên sự thay đổi

Evelina Danielsson Valladeres, đại diện đến từ Đan Mạch, đã chia sẻ về hành trình đưa Tuần lễ thời trang Copenhagen trở thành một trong những mô hình tiêu biểu của sự đổi mới trong phát triển bền vững. Đây là tuần lễ thời trang đầu tiên trên thế giới xây dựng một bộ quy chuẩn bền vững áp dụng bắt buộc cho tất cả thương hiệu tham gia. Bộ quy chuẩn gồm 19 tiêu chí, trải dài từ chiến lược kinh doanh, triết lý thiết kế, quy trình vận hành đến nguồn cung, chất liệu và cả hình thức tổ chức show diễn. Các thương hiệu bắt buộc phải giải trình và đáp ứng đúng tiêu chí thì mới được tham gia trình diễn. Điều làm nên sự đặc biệt của mô hình này không chỉ nằm ở bộ tiêu chuẩn chi tiết mà còn ở cách Copenhagen hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và tài năng trẻ thông qua cuộc thi, hội thảo và chương trình đào tạo. Mục tiêu không phải là gây áp lực mà là tạo ra môi trường nuôi dưỡng những thương hiệu mới theo định hướng bền vững ngay từ điểm khởi đầu. Cách làm này đã biến Tuần lễ thời trang Copenhagen thành ví dụ điển hình cho sự nỗ lực của những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững và là hình mẫu tham khảo cho các tổ chức thời trang khác trên thế giới.

Câu chuyện của Kilomet109: Khi thời trang khởi nguồn từ đất và được dệt bằng niềm tin

Một trong những câu chuyện truyền cảm hứng mạnh mẽ nhất đến từ nhà thiết kế Vũ Thảo, người sáng lập thương hiệu thời trang bền vững Kilomet109. Trong chia sẻ tại tọa đàm, chị cho biết hành trình theo đuổi thời trang bền vững của mình bắt đầu từ sự tìm tòi về chất liệu, kỹ thuật thủ công và văn hóa bản địa. Kilomet109 đã hợp tác lâu dài với cộng đồng dân tộc Nùng U ở Hà Giang. Từ khâu trồng chàm, trồng cotton đến nhuộm và hoàn thiện chất liệu, mỗi công đoạn đều được thực hiện thủ công. Quá trình hợp tác này không chỉ làm ra sản phẩm thời trang thân thiện với môi trường mà còn góp phần bảo tồn kỹ thuật thủ công truyền thống và mang đến thu nhập ổn định cho phụ nữ dân tộc. Nếu như sự thử thách lớn nhất của chị Vũ Thảo là thuyết phục cộng đồng đồng hành cùng mình trong hành trình sáng tạo, thì phần thưởng chính là niềm tin của những nghệ nhân và thành quả là những tấm vải đen bóng nhuộm chàm hoàn toàn thủ công. Từ năm 2014 đến nay, Kilomet109 đã mở rộng hợp tác lên chín cộng đồng khác nhau, trải dài từ Bắc vào Nam. Mô hình vận hành bền vững và nhân văn ấy đã đưa Kilomet109 trở thành đại diện tiêu biểu cho thương hiệu dẫn dắt sự bền vững tại Việt Nam.

Pandora và những cải tiến mang tính cách mạng trong ngành trang sức

Alexandra Mornet, Giám đốc phát triển bền vững về Thủ công và Cung ứng của Pandora, đã mang đến góc nhìn từ một thương hiệu toàn cầu có tầm ảnh hưởng lớn. Là thương hiệu trang sức dẫn đầu thế giới, Pandora đặt mục tiêu không chỉ kinh doanh hiệu quả mà còn tối giảm tác động môi trường trong mọi khâu sản xuất. Alexandra nhấn mạnh rằng phát triển bền vững không bao giờ là câu chuyện dễ dàng. Nó đòi hỏi sự dấn thân, nghiên cứu và khả năng chấp nhận thay đổi. Theo cô, trong nhiều trường hợp, bền vững đến từ những cải tiến mang tính cách mạng. Một trong những ví dụ tiêu biểu nhất là việc Pandora công bố sử dụng kim cương nhân tạo thay cho kim cương khai thác tự nhiên nhằm giảm thiểu tối đa tác động môi trường. Quyết định này tạo nên một bước ngoặt và là ví dụ điển hình cho cách một thương hiệu dẫn dắt sự bền vững có thể tạo ra chuẩn mực mới trong ngành.

Truyền thông và vai trò định hướng nhận thức bền vững

Ở một khía cạnh khác trong chuỗi giá trị thời trang, đại diện ngành truyền thông là chị Liên Chi Nguyễn, Giám đốc nội dung ELLE Việt Nam, đã chia sẻ hành trình đồng hành cùng xu hướng bền vững của tạp chí. ELLE Việt Nam là một trong những tạp chí đầu tiên tại Việt Nam khai thác sâu và xuyên suốt về thời trang bền vững. Không chỉ dừng lại ở việc đưa tin, tạp chí mong muốn truyền cảm hứng hành động thông qua các câu chuyện, bộ ảnh và sự kiện gắn kết cộng đồng. Theo chị Liên Chi, thời trang bền vững cần được hiểu như một phần của lối sống xanh. Người tiêu dùng cần đặt những câu hỏi quan trọng trước khi mua một món đồ, từ nguồn gốc sản phẩm đến quy trình sản xuất và tác động môi trường. Chính sự thay đổi nhận thức này là nền tảng hình thành một thế hệ người tiêu dùng mới, có hiểu biết và ưu tiên những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững trên thị trường.

Hợp tác: Chìa khóa mở ra tương lai thời trang bền vững

Điểm chung trong chia sẻ của bốn diễn giả đến từ các lĩnh vực khác nhau chính là vai trò của sự hợp tác. Trong chuỗi giá trị thời trang, không một tổ chức hay thương hiệu nào có thể tự mình giải quyết các vấn đề về môi trường và xã hội. Những đổi mới trong thiết kế, kỹ thuật, quản lý chuỗi cung ứng hay chiến lược truyền thông đều cần sự đồng hành từ chuyên gia, cộng đồng và cả người tiêu dùng. Buổi tọa đàm đã cho thấy một sự thật rõ ràng: Tương lai thời trang bền vững chỉ có thể được xây dựng khi các bên liên quan cùng đối thoại, chia sẻ thách thức và hợp tác hành động.

Giá trị của minh bạch và cam kết dài hạn

Một yếu tố quan trọng khác được nhấn mạnh là tính minh bạch. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và quy trình sản xuất sản phẩm. Vì vậy, những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững cần chứng minh cam kết của mình qua hành động cụ thể và số liệu rõ ràng. Cách làm của Tuần lễ thời trang Copenhagen là ví dụ điển hình. Kilomet109 cho thấy sự minh bạch qua quá trình hợp tác lâu dài với cộng đồng. Pandora thể hiện điều này qua những quyết định thay đổi nguyên liệu ở quy mô toàn cầu. ELLE Việt Nam thể hiện trách nhiệm truyền thông thông qua cách lựa chọn và truyền tải nội dung. Minh bạch giúp củng cố niềm tin đồng thời tạo nền tảng để toàn ngành phát triển bền vững hơn.

Tương lai của thời trang bền vững tại Việt Nam

Việt Nam đang đứng trước cơ hội để trở thành trung tâm sáng tạo và sản xuất thời trang bền vững của khu vực. Người tiêu dùng trẻ ngày càng quan tâm đến lối sống xanh và ưu tiên các thương hiệu có trách nhiệm. Những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững như Kilomet109, cùng với sự tham gia của truyền thông và các chương trình hợp tác quốc tế, đang tạo nên nền tảng quan trọng cho sự thay đổi này. Tương lai của thời trang bền vững tại Việt Nam sẽ phụ thuộc vào ba yếu tố: nhận thức của người tiêu dùng, mức độ đầu tư của doanh nghiệp và sự hỗ trợ của cộng đồng chuyên môn. Sự kết nối giữa các yếu tố này sẽ tạo nên hệ sinh thái bền vững lan tỏa giá trị cho toàn xã hội.

Buổi tọa đàm “Tương lai thời trang Đối thoại về phát triển bền vững” đã mở ra góc nhìn toàn diện về những nỗ lực của doanh nghiệp, cộng đồng và truyền thông trong hành trình thúc đẩy thời trang bền vững. Từ bộ quy chuẩn tiên phong của Tuần lễ thời trang Copenhagen, mô hình nhân văn của Kilomet109, chiến lược cải tiến của Pandora đến vai trò truyền cảm hứng của ELLE Việt Nam, tất cả đều cho thấy phát triển bền vững không thể thiếu hợp tác và cam kết dài hạn. Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, những thương hiệu dẫn dắt sự bền vững sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hướng tiêu dùng xanh và xây dựng tương lai của ngành thời trang. Tương lai đó không phải là viễn cảnh xa vời mà đang được kiến tạo từ từng hành động của các cá nhân và tổ chức hôm nay.